Category Archives: czerwiec 2022

Z cyklu KINO MISTRZÓW ☆ zapraszamy na kultową czarną komedię jednego z najważniejszych twórców niezależnego amerykańskiego kina – Jima Jarmuscha!

Akcja rozgrywa się na amerykańskim Południu. Więzienną celę gdzieś w Nowym Orleanie dzielą trzej pechowcy: bezrobotny DJ Zack (Tom Waits), stręczyciel Jack (John Lurie) i pokerzysta Roberto (Roberto Benigni). W przeciwieństwie do ponurych towarzyszy, ten ostatni, z trudem dukający po angielsku dziarski Włoch pełen jest optymizmu i nadziei, choć po prawdzie nie ma ku temu żadnych przesłanek. I to właśnie on obmyśli plan ucieczki, która powiedzie bohaterów przez zdradliwe bagna Luizjany do zagubionej pośród nich gospody…

Amerykańskie Południe to obszar spenetrowany przez Tennesse Williamsa i amerykańskie „czarne” kryminały z lat czterdziestych. „Poza prawem” jawi się w tym kontekście, jako ostentacyjny anty-kryminał. Sam Jarmusch nazwał go zresztą komedią „neo-bit-noir”, bazującą na kontraście pomiędzy oczekiwaniami rutynowej percepcji, a ostentacyjną odmową ich spełniania. Na komediowy efekt pracuje także postać Roberto z jej włoskim temperamentem i językowymi lapsusami.

Oryginalny tytuł: „Down by Law” to wyrażenie slangowe, mające kilka znaczeń – być outsiderem; nie przejmować się niczym; być chłodnym, spokojnym, a wreszcie – być „poza prawem”. I bohaterowie Jarmuscha są „down by law” pod każdym względem!

☆  Jim Jarmusch

Urodzony w 1953 roku w Akron w stanie Ohio. Jedna z najważniejszych postaci niezależnego kina w historii. Studiował w szkole filmowej New York Univeristy i w Cinémathèque Française. Jego mentorem był Nicholas Ray (reżyser Buntownika bez powodu), u którego także asystował na planie. Dzięki sukcesom swoich pierwszych filmów, zwłaszcza nagrodzonego Złotą Kamerą w Cannes Inaczej niż w raju (1984), stał się symbolem nowego pokolenia niezależnego kina amerykańskiego i ulubieńcem krytyki. Często wykorzystywane przez niego połączenie specyficznego, „suchego” poczucia humoru i statycznych scen stało się na tyle charakterystyczne, że określenie „jarmuschowski” jest dziś zrozumiałe na całym świecie. Laureat m.in. Złotej Palmy na festiwalu filmowym w Cannes za krótki metraż (Kawa i papierosy III, 1994) i zdobywca mnóstwa innych nagród. 

„Duch śniegów” to niezwykłe kinowe doświadczenie, epicka, fascynująca i kojąca duszę opowieść o niedostępnym dla ludzkiego oka, magicznym miejscu, którego tajemnic strzeże panująca tam prawdziwa bogini – śnieżna pantera. Zachwycające, zapierające dech w piersiach zdjęcia oraz hipnotyzująca ścieżka dźwiękowa, za którą odpowiadają Nick Cave i Warren Ellis – przygotujcie się na coś wspaniałego.

Wielu rusza w podróż do Tybetu tylko po to, by zdobyć najwyższe górskie szczyty. Niewielu dostrzega, że te pozorne pustkowia kryją największe skarby dzikiej natury, które przez większość czasu pozostają poza zasięgiem ludzkiego wzroku. To magiczne miejsce, choć wydaje się niezamieszkane, tak naprawdę tętni życiem, a jego mieszkańcy nie spuszczają oczu z tych, którzy niespodziewanie odwiedzają ich królestwo. Królestwo, którego największych tajemnic strzeże prawdziwa bogini – majestatyczna i nieuchwytna pantera śnieżna. Ci, którym wystarczy pokory, cierpliwości i odwagi mają szansę zarówno na spotkanie z nią, jak i odkrycie najbardziej kojącego miejsca na ziemi.

„Lingui” to jeden z nielicznych filmów z Afryki, który trafił do konkursu festiwalu w Cannes. I zarazem kolejne dzieło wybitnego reżysera, pochodzącego z Czadu Mahamata-Saleha Harouna, które wzbudziło zachwyt krytyków. „Podnosząca na duchu historia kobiecej emancypacji” – pisał po canneńskiej premierze „The New York Times”. „Piękny portret dziewczyny, która odważyła się wziąć życie we własne ręce” – wtórowała mu „Cineuropa”.  „Lingui” to kameralna, poruszająca do głębi opowieść o matce, która podejmuje najwyższe ryzyko, by ocalić córkę, i o opresji, z której rodzi się kobieca solidarność. To także niezwykłej urody kino nasycone poezją i prawdziwy obraz części świata, którą dotąd oglądaliśmy oczami zachodnich twórców czy podróżników. Amina mieszka na rozpalonych słońcem przedmieściach stolicy Czadu, Ndżameny, gdzie samotnie wychowuje piętnastoletnią Marię. Każdy dzień jest walką o to, by los córki był lepszy od tego, który stał się udziałem jej matki, ciężko pracującej na kruchą stabilizację. Ale jeden dzień i jedna wiadomość wystarczą, by świat bohaterek „Lingui” runął jak domek z kart. Maria jest w ciąży i chce ją usunąć. W kraju, w którym aborcja jest zarówno grzechem, jak i przestępstwem, pomoc zrozpaczonej nastolatce niesie ze sobą ogromne ryzyko. Czy Amina zdecyduje się na walkę, która z góry wydaje się przegrana? 

Słowo „lingui” oznacza w Czadzie „więź” – ze wspólnotą, z najbliższymi. Relację, z której wynika wzajemna troska i odpowiedzialność. Film Harouna z niezwykłą empatią portretuje solidarność rodzącą się pomiędzy bohaterkami zmuszonymi walczyć o swoją godność w brutalnej, patriarchalnej rzeczywistości. To także pełna mocy i nadziei na lepsze jutro opowieść o dojrzewaniu do samostanowienia i wyzwalaniu się spod władzy stereotypów dzięki aktom solidarności i troski.

Osiemnaste urodziny najstarszej córki Claudia i Carmeli to dobra okazja do wspólnego świętowania dla całej rodziny oraz najbliższych przyjaciół. Giulia i jej trzy lata młodsza siostra Chiara ku uciesze zgromadzonych gości brylują na parkiecie. Rodzinną sielankę zakłóci jednak brutalny akt przemocy.

Po tym, jak samochód Claudia został wysadzony w powietrze, mężczyzna znika w tajemniczych okolicznościach. Co więcej, matka tytułowej bohaterki nie chce udzielić jej żadnych wyjaśnień. Chiara powoli otwiera oczy na rzeczywistość, którą wcześniej ignorowała, i na własną rękę rozpoczyna śledztwo. Doprowadzi ją ono do momentu, kiedy będzie musiała zdecydować o swojej przyszłości i odpowiedzieć sobie na pytanie, czy ważniejsze dla niej jest lojalność wobec rodziny, czy szansa na nowe życie.

Film jest domknięciem trylogii kalabryjskiej, która przyniosła Jonasowi Carpignano nie tylko uznanie, ale i szereg festiwalowych laurów. Kontynuuje on swój reżyserski styl zawieszony między dokumentem a fikcją. Realizm opowieści osadzonej w splątanej z mafią społeczności podkreślają zdjęcia Tima Curtina i muzyka skomponowana przez cenionego reżysera Benha Zeitlina. Triumfator sekcji Directors’ Fortnight w Cannes 2021! W rolę Chiary wciela się bardzo utalentowana Swamy Rotolo, która została nagrodzona statuetką Premi David di Donatello (Włoskiej Akademii Filmowej) w kategorii NAJLEPSZA AKTORKA!